“ေကၽြးေမြးမပ်က္
ေဆာင္ရြက္စီမံ
ေမြခံထုိက္ေစ
လွဴမွ်ေ၀၍
ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္
၀တ္ငါးသြယ္
က်င့္ဖြယ္သားတုိ႔တာ....”
ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အားလုံးနီးနီး ဖတ္ဖူးၾကတဲ့ သားသမီး၀တ္ ငါးပါး ပါ။
အဲဒီငါးပါးထဲမွာ “ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္” ဆုိတာပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ကလည္း အဲဒါဟာ “မ်ဳိးႏြယ္ကုိ ေစာင့္ထိန္းရမယ္၊ ကုိယ္နဲ႔ မ်ဳိးႏြယ္မတူတဲ့လူကုိ လက္မထပ္ရဘူး”လုိ႔ တလြဲအဓိပၸါယ္ေကာက္ၿပီး ႏုိင္ငံျခားသားနဲ႔ လက္ထပ္ယူရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တႏုိင္ငံတည္းသားခ်င္းျဖစ္လွ်င္ေတာင္ မ်ဳိးႏြယ္မတူတဲ့ အျခားလူမ်ဳိးစု မ်ဳိးႏြယ္၀င္ တေယာက္ေယာက္နဲ႔ လက္ထပ္ယူရင္ျဖစ္ျဖစ္…. “အမ်ဳိးမေစာင့္ထိန္းသူ” ဆုိၿပီး အသားလြတ္ စြတ္စြဲ အျပစ္တင္ခ်င္ၾကေသးတာ။
ေနာက္တမ်ဳိး အဓိပၸါယ္ တလြဲယူတာရွိေသးတယ္။ မိဘက ကုန္သည္မ်ဳိးႏြယ္ဆုိရင္ ကုိယ့္က်ရင္လည္း ကုန္သည္ပဲလုပ္ရမယ္။ မိဘက မင္းမႈထမ္းမ်ဳိးႏြယ္ဆုိရင္ ကိုယ့္အလွည့္က်ရင္လည္း မင္းမႈထမ္းလုပ္ရမယ္… ဆုိၿပီး အဓိပၸါယ္ယူတာမ်ဳိးေပါ႔။ ႀကံႀကံဖန္ဖန္ဗ်ာ။ အဲသည္လုိဆုိရင္ လူအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ “ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္” ဆုိတဲ့ ၀တ္ကုိ မေက်ပြန္ဘူး ျဖစ္ကုန္ၾကေတာ့မွာေပါ႔။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ ့ ဒီဖက္ေခတ္မွာ အေဖ့လက္ထက္တုန္းက လယ္သမား။ သားလက္ထက္က်ေတာ့ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ေက်ာင္းဆရာ ဆုိတာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကတာမဟုတ္လား။
တကယ္ေတာ့ ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္ဆုိတာ အဲဒါေတြကုိ ဆုိလုိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဦးခင္ေမာင္၀င္း ေရးသားတဲ့ “ဗုဒၶရဲ႕ လူမႈေရးတရားေတာ္မ်ား” စာအုပ္ ထဲမွာ ရွင္းျပထားတာ ရွိပါတယ္။ မိဘလက္ထက္က သီလဂုဏ္၊ သမာဓိဂုဏ္၊ ဘာ၀နာဂုဏ္၊ ႐ုိးဂုဏ္၊ အက်င့္ေကာင္း၊ စ႐ုိက္ေကာင္း၊ စိတ္ဓါတ္ေကာင္းေတြကုိ သားသမီးလက္ထက္မွာ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းပါ ဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ ျဖစ္ပါသတဲ့။ က်ေနာ္လည္း အဲသည္ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆုိခ်က္ကုိ ႏွစ္သက္လက္ခံပါတယ္။
ေနာက္တခ်က္ ဂ႐ုျပဳသင့္တာက သားသမီးေတြဟာ မိဘေတြထက္ မစြမ္းရင္ေတာင္ မေလ်ာ့ေအာင္ေတာ့ ႀကဳိးစားသင့္ၾကတယ္ ဆုိတဲ့အခ်က္ပါပဲ။ မိဘလက္ထက္က စြမ္းစြမ္းတမံ ႀကဳိးစားခဲ့သေလာက္၊ တာ၀န္ေက်ခဲ့သေလာက္ သားသမီးလက္ထက္ေရာက္ေတာ့ ႀကဳိးလည္း မႀကဳိးစားဘူး၊ တာ၀န္လည္းမေက်ဘူးဆုိရင္ အဲဒီ သားသမီးဟာ မိဘရဲ႕ မ်ဳိးႏြယ္ဂုဏ္ကုိ မေစာင့္ထိန္းရာ ေရာက္ေနတယ္လုိ႔ ျမင္မိပါတယ္။
ယေန႔ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေလ့လာၾကည့္လုိက္ရင္ အခ်ဳိ႕ေသာ သားသမီးအခ်ဳိ႕ဟာ မိဘထက္ အရည္အခ်င္းအားျဖင့္ မေခၾကေသာ္လည္း တာ၀န္ေက်မႈေနရာမွာေတာ့ မိဘေျခဖ်ားကုိေတာင္ မမီတာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ ႐ူးခ်င္ေယာင္ေဆာင္ၿပီး တာ၀န္ကုိ ေရွာင္လႊဲေနတာမ်ဳိးေတြေပါ႔။
တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ အရည္အခ်င္းအားျဖင့္ မိဘကုိ မမီေသာ္လည္း တာ၀န္ေက်မႈအရာမွာေတာ့ မိဘထက္ မေလ်ာ့ရေလေအာင္ ႀကဳိးစားေနၾကသူေတြကုိလည္း ျမင္ရပါတယ္။
က်ေနာ္က ပထမအမ်ဳိးအစားကုိ အားမလုိအားမရျဖစ္သေလာက္ ဒုတိယအမ်ဳိးအစားကုိေတာ့ ခ်စ္ခင္ေလးစားမိပါတယ္။
အဲ… တတိယအမ်ဳိးအစားကေတာ့ မေကာင္းတဲ့ဘက္မွာ ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္လုပ္ေနတာပါပဲ။ ျမန္မာျပည္က (နအဖ ဆုိတဲ့) အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားေတြရဲ႕ မိသားစုအသုိင္းအ၀ုိင္းေတြမွာ ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ မိဘက မဟုတ္တာေတြလုပ္။ သားသမီး၊ ေျမးျမစ္လက္ထက္မွာ ဆယ္ဆတုိးၿပီး မဟုတ္တာေတြလုပ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ေဆြစဥ္မ်ဳိးဆက္ မ်ဳိး႐ုိးဟာ တဆင့္ထက္တဆင့္ ပုိ၍ ပုိ၍ ယုတ္ညံ့ နိမ့္ဆင္းသြားပါတယ္။ အဲသည္တတိယအမ်ဳိးအစားကုိေတာ့ မစင္ဘင္ပုတ္သဖြယ္ ရြံရွာမိပါတယ္။
ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္ ဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာျပည္မွာ က်ေနာ္အေလးစားဆုံးနဲ႔ ဂုဏ္အယူမိဆုံး မ်ဳိး႐ုိးကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ မ်ဳိး႐ုိးပါ။ အဘုိး ၿမဳိ႕လုလင္ရြာသူႀကီး ဗုိလ္လေရာင္လက္ထက္ကစလုိ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလက္ထက္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လက္ထက္တုိင္ အာဇာနည္မ်ဳိး႐ုိးပီပီ သတၱိဗ်တၱိနဲ႔ ညီတဲ့၊ ႏွလုံးရည္နဲ႔ ျပည့္စုံတဲ့၊ ႐ုိးသားပြင့္လင္းတဲ့၊ ျပည္သူလူထုအေပၚ ေမတၱာေစတနာအျပည့္ထားတဲ့ ေဆြစဥ္မ်ဳိးဆက္ အစဥ္အဆက္ဂုဏ္ကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လက္ထက္အထိ လက္ဆင့္ကမ္းေစာင့္ထိန္းႏုိင္ခဲ့တာကုိ ေလးစားဂုဏ္ယူဖြယ္ ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။
ဆရာဦးေအာင္သင္းကေတာ့ သူ႕တပည့္ေတြကုိ ဆုေပးလုိ႔ရွိရင္…. “ကုိယ့္မိကုိယ့္ဖထက္ တဆင့္ျမႇင့္ၿပီး ပုခုံးစြမ္းအားေကာင္းတဲ့ ေယာက္်ားေကာင္း၊ ေယာက္်ားျမတ္၊ မိန္းမေကာင္း၊ မိန္းမျမတ္ေတြ ျဖစ္ၾကပါေစ…” ဆုိတဲ့ ဆုကေလး အပုိထည့္ၿပီး ဆုေပးသတဲ့။
ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ အႏုပညာ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္ဆုိတဲ့အတုိင္း ကုိယ့္မိဘလက္ထက္က ေကာင္းတဲ့ ဂုဏ္အဂၤါေတြကို ဆက္လက္ေစာင့္ထိန္းၾကလွ်င္၊ ကုိယ့္မိကုိယ့္ဖထက္ တဆက္တက္ၿပီး တာ၀န္ယူႏုိင္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားၾကလွ်င္ျဖင့္ ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္ ကုိယ့္ေလာကကုိ ယခုထက္ပုိ၍ အလွဆင္ႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ေတြးမိပါေၾကာင္း……။
ေဆာင္ရြက္စီမံ
ေမြခံထုိက္ေစ
လွဴမွ်ေ၀၍
ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္
၀တ္ငါးသြယ္
က်င့္ဖြယ္သားတုိ႔တာ....”
ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အားလုံးနီးနီး ဖတ္ဖူးၾကတဲ့ သားသမီး၀တ္ ငါးပါး ပါ။
အဲဒီငါးပါးထဲမွာ “ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္” ဆုိတာပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ကလည္း အဲဒါဟာ “မ်ဳိးႏြယ္ကုိ ေစာင့္ထိန္းရမယ္၊ ကုိယ္နဲ႔ မ်ဳိးႏြယ္မတူတဲ့လူကုိ လက္မထပ္ရဘူး”လုိ႔ တလြဲအဓိပၸါယ္ေကာက္ၿပီး ႏုိင္ငံျခားသားနဲ႔ လက္ထပ္ယူရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တႏုိင္ငံတည္းသားခ်င္းျဖစ္လွ်င္ေတာင္ မ်ဳိးႏြယ္မတူတဲ့ အျခားလူမ်ဳိးစု မ်ဳိးႏြယ္၀င္ တေယာက္ေယာက္နဲ႔ လက္ထပ္ယူရင္ျဖစ္ျဖစ္…. “အမ်ဳိးမေစာင့္ထိန္းသူ” ဆုိၿပီး အသားလြတ္ စြတ္စြဲ အျပစ္တင္ခ်င္ၾကေသးတာ။
ေနာက္တမ်ဳိး အဓိပၸါယ္ တလြဲယူတာရွိေသးတယ္။ မိဘက ကုန္သည္မ်ဳိးႏြယ္ဆုိရင္ ကုိယ့္က်ရင္လည္း ကုန္သည္ပဲလုပ္ရမယ္။ မိဘက မင္းမႈထမ္းမ်ဳိးႏြယ္ဆုိရင္ ကိုယ့္အလွည့္က်ရင္လည္း မင္းမႈထမ္းလုပ္ရမယ္… ဆုိၿပီး အဓိပၸါယ္ယူတာမ်ဳိးေပါ႔။ ႀကံႀကံဖန္ဖန္ဗ်ာ။ အဲသည္လုိဆုိရင္ လူအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ “ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္” ဆုိတဲ့ ၀တ္ကုိ မေက်ပြန္ဘူး ျဖစ္ကုန္ၾကေတာ့မွာေပါ႔။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ ့ ဒီဖက္ေခတ္မွာ အေဖ့လက္ထက္တုန္းက လယ္သမား။ သားလက္ထက္က်ေတာ့ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ေက်ာင္းဆရာ ဆုိတာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကတာမဟုတ္လား။
တကယ္ေတာ့ ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္ဆုိတာ အဲဒါေတြကုိ ဆုိလုိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဦးခင္ေမာင္၀င္း ေရးသားတဲ့ “ဗုဒၶရဲ႕ လူမႈေရးတရားေတာ္မ်ား” စာအုပ္ ထဲမွာ ရွင္းျပထားတာ ရွိပါတယ္။ မိဘလက္ထက္က သီလဂုဏ္၊ သမာဓိဂုဏ္၊ ဘာ၀နာဂုဏ္၊ ႐ုိးဂုဏ္၊ အက်င့္ေကာင္း၊ စ႐ုိက္ေကာင္း၊ စိတ္ဓါတ္ေကာင္းေတြကုိ သားသမီးလက္ထက္မွာ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းပါ ဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ ျဖစ္ပါသတဲ့။ က်ေနာ္လည္း အဲသည္ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆုိခ်က္ကုိ ႏွစ္သက္လက္ခံပါတယ္။
ေနာက္တခ်က္ ဂ႐ုျပဳသင့္တာက သားသမီးေတြဟာ မိဘေတြထက္ မစြမ္းရင္ေတာင္ မေလ်ာ့ေအာင္ေတာ့ ႀကဳိးစားသင့္ၾကတယ္ ဆုိတဲ့အခ်က္ပါပဲ။ မိဘလက္ထက္က စြမ္းစြမ္းတမံ ႀကဳိးစားခဲ့သေလာက္၊ တာ၀န္ေက်ခဲ့သေလာက္ သားသမီးလက္ထက္ေရာက္ေတာ့ ႀကဳိးလည္း မႀကဳိးစားဘူး၊ တာ၀န္လည္းမေက်ဘူးဆုိရင္ အဲဒီ သားသမီးဟာ မိဘရဲ႕ မ်ဳိးႏြယ္ဂုဏ္ကုိ မေစာင့္ထိန္းရာ ေရာက္ေနတယ္လုိ႔ ျမင္မိပါတယ္။
ယေန႔ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေလ့လာၾကည့္လုိက္ရင္ အခ်ဳိ႕ေသာ သားသမီးအခ်ဳိ႕ဟာ မိဘထက္ အရည္အခ်င္းအားျဖင့္ မေခၾကေသာ္လည္း တာ၀န္ေက်မႈေနရာမွာေတာ့ မိဘေျခဖ်ားကုိေတာင္ မမီတာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ ႐ူးခ်င္ေယာင္ေဆာင္ၿပီး တာ၀န္ကုိ ေရွာင္လႊဲေနတာမ်ဳိးေတြေပါ႔။
တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ အရည္အခ်င္းအားျဖင့္ မိဘကုိ မမီေသာ္လည္း တာ၀န္ေက်မႈအရာမွာေတာ့ မိဘထက္ မေလ်ာ့ရေလေအာင္ ႀကဳိးစားေနၾကသူေတြကုိလည္း ျမင္ရပါတယ္။
က်ေနာ္က ပထမအမ်ဳိးအစားကုိ အားမလုိအားမရျဖစ္သေလာက္ ဒုတိယအမ်ဳိးအစားကုိေတာ့ ခ်စ္ခင္ေလးစားမိပါတယ္။
အဲ… တတိယအမ်ဳိးအစားကေတာ့ မေကာင္းတဲ့ဘက္မွာ ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္လုပ္ေနတာပါပဲ။ ျမန္မာျပည္က (နအဖ ဆုိတဲ့) အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားေတြရဲ႕ မိသားစုအသုိင္းအ၀ုိင္းေတြမွာ ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ မိဘက မဟုတ္တာေတြလုပ္။ သားသမီး၊ ေျမးျမစ္လက္ထက္မွာ ဆယ္ဆတုိးၿပီး မဟုတ္တာေတြလုပ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ေဆြစဥ္မ်ဳိးဆက္ မ်ဳိး႐ုိးဟာ တဆင့္ထက္တဆင့္ ပုိ၍ ပုိ၍ ယုတ္ညံ့ နိမ့္ဆင္းသြားပါတယ္။ အဲသည္တတိယအမ်ဳိးအစားကုိေတာ့ မစင္ဘင္ပုတ္သဖြယ္ ရြံရွာမိပါတယ္။
ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္ ဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာျပည္မွာ က်ေနာ္အေလးစားဆုံးနဲ႔ ဂုဏ္အယူမိဆုံး မ်ဳိး႐ုိးကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ မ်ဳိး႐ုိးပါ။ အဘုိး ၿမဳိ႕လုလင္ရြာသူႀကီး ဗုိလ္လေရာင္လက္ထက္ကစလုိ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလက္ထက္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လက္ထက္တုိင္ အာဇာနည္မ်ဳိး႐ုိးပီပီ သတၱိဗ်တၱိနဲ႔ ညီတဲ့၊ ႏွလုံးရည္နဲ႔ ျပည့္စုံတဲ့၊ ႐ုိးသားပြင့္လင္းတဲ့၊ ျပည္သူလူထုအေပၚ ေမတၱာေစတနာအျပည့္ထားတဲ့ ေဆြစဥ္မ်ဳိးဆက္ အစဥ္အဆက္ဂုဏ္ကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လက္ထက္အထိ လက္ဆင့္ကမ္းေစာင့္ထိန္းႏုိင္ခဲ့တာကုိ ေလးစားဂုဏ္ယူဖြယ္ ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။
ဆရာဦးေအာင္သင္းကေတာ့ သူ႕တပည့္ေတြကုိ ဆုေပးလုိ႔ရွိရင္…. “ကုိယ့္မိကုိယ့္ဖထက္ တဆင့္ျမႇင့္ၿပီး ပုခုံးစြမ္းအားေကာင္းတဲ့ ေယာက္်ားေကာင္း၊ ေယာက္်ားျမတ္၊ မိန္းမေကာင္း၊ မိန္းမျမတ္ေတြ ျဖစ္ၾကပါေစ…” ဆုိတဲ့ ဆုကေလး အပုိထည့္ၿပီး ဆုေပးသတဲ့။
ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ အႏုပညာ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ေစာင့္ေလမ်ဳိးႏြယ္ဆုိတဲ့အတုိင္း ကုိယ့္မိဘလက္ထက္က ေကာင္းတဲ့ ဂုဏ္အဂၤါေတြကို ဆက္လက္ေစာင့္ထိန္းၾကလွ်င္၊ ကုိယ့္မိကုိယ့္ဖထက္ တဆက္တက္ၿပီး တာ၀န္ယူႏုိင္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားၾကလွ်င္ျဖင့္ ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္ ကုိယ့္ေလာကကုိ ယခုထက္ပုိ၍ အလွဆင္ႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ေတြးမိပါေၾကာင္း……။
ျဖည့္စြက္ခ်က္။...........။ ဦးခင္ေမာင္၀င္း၏ စကားအတိအက်မွာ “အမ်ဳိးအႏြယ္အားျဖင့္ အစဥ္လာေသာ ဒါန၀တ္၊ သီလ၀တ္၊ အစရွိေသာ အေလ့ေကာင္း၊ အက်င့္ေကာငး္၊ အ႐ုိးေကာင္း၊ အစဥ္ေကာင္းတုိ႔ကုိ မပ်က္ေစရျခင္း တစ္ပါး” ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ ေဆာင္းပါးေရးစဥ္က စာအုပ္အနီးတြင္ ရွိမေန၍ စကားအသုံးအႏႈန္းအနည္းငယ္ လြဲမွားသြားသည္ကုိ ေတာင္းပန္ပါသည္။