သံတူေၾကာင္းကြဲ (ဒုတိယအႀကိမ္)

Share |
(ေရွ႕က ပုိ႔စ္နဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့အတြက္ အရင္က ေရးခဲ့ဖူးတဲ့ ပုိ႔စ္ႏွစ္ခုကုိ ျပန္လည္ ဆန္းသစ္လုိက္ပါတယ္။ ပထမ အပုဒ္က အနက္အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆုိခ်က္ ဆန္ၿပီးေတာ့ ဒုတိယ တပုဒ္ျဖစ္တဲ့ “သ႐ုပ္ပ်က္လုိ႔ ေျပာသင့္သလား” ဆုိတဲ့့ ပုိ႔စ္ဟာ ေရွ႕မွာ တင္ခဲ့တဲ့ “ႏႈတ္ဆက္စကား ေျပာၾကားရာဝယ္” ပုိ႔စ္နဲ႔ အထူး ဆက္စပ္မႈ ရွိပါတယ္။)

“သံတူေၾကာင္းကြဲ”

ျမန္မာဘာသာစကားမွာ အနက္အဓိပၸါယ္တခုထက္ပုိတဲ့ ေ၀ါဟာရေတြရွိၿပီး သုံးစြဲတဲ့အခါ နားေထာင္သူအဖုိ႔ အဓိပၸါယ္ေကာက္မလြဲေအာင္ သတိထားသုံးစြဲရတာေတြ ရွိပါတယ္။

ဥပမာ......... “ယုံၾကည္မႈ”။

ယုံၾကည္မႈလုိ႔ ဆုိလုိက္ရင္ တစုံတခုအေပၚ သက္၀င္ယုံၾကည္မႈ (Belief) ဆုိလုိတာ ျဖစ္ႏုိင္သလုိ တဦးနဲ႔ တဦး အျပန္အလွန္ ယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈ (Trust)ကုိ ဆုိလုိတာလည္း ျဖစ္ေနႏုိင္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာအေပၚ ယုံၾကည္မႈဟာ သက္၀င္ယုံၾကည္မႈျဖစ္ၿပီး မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းအခ်င္းခ်င္းၾကားက ယုံၾကည္မႈဟာ ယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈ ျဖစ္ပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးစကား၀ုိင္းေတြမွာ အဲဒီ ယုံၾကည္မႈ အေၾကာင္းကုိ ကြဲကြဲျပားျပားျဖစ္ေအာင္ ဂ႐ုတစုိက္နဲ႔ ေျပာျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ကုိယ္ေျပာခ်င္တာဟာ အေရးေတာ္ပုံတခုအေပၚ ယုံၾကည္မႈကုိ ေျပာခ်င္တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အေရးေတာ္ပုံအတြင္းမွာ အတူတကြပါ၀င္ၾကမယ့္ ရဲေဘာ္ရဲဖက္ အခ်င္းခ်င္းအၾကားက ယုံၾကည္မႈကုိ ေျပာခ်င္တာလား။ နားေထြးသြားႏုိင္တဲ့အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ ေ၀ါဟာရ တခုက..... “ယဥ္ေက်းမႈ”။

ယဥ္ေက်းမႈဆုိတာမွာလည္း လူမ်ဳိးတမ်ဳိး၊ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ ( Culture ) နဲ႔ အေျပာအဆုိ၊ အေနအထုိင္၊ အျပဳအမူရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ ( Politeness )ဆုိၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးကြဲျပားပါတယ္။

အေျပာအဆုိ၊ အေနအထုိင္၊ အျပဳအမူရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ (Politeness )မွာေတာင္မွ ႏွစ္မ်ဳိးႏွစ္စား ထပ္ခြဲရမယ္လုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။

ပထမ တမ်ဳိးက လူအဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ ယဥ္ေက်းတယ္လုိ႔ အစဥ္အလာအရသတ္မွတ္ထားတဲ့ သေကၤတေတြ( etiquette )ပါ။ အဲဒါေတြက ကိုယ့္ထက္အသက္ႀကီးတဲ့လူေတြကုိ ဦး၊ ေဒၚ တပ္ၿပီး ေခၚေ၀ၚတာမ်ဳိး၊ ဘုန္းႀကီးနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့အခါ ေခၚေ၀ၚသုံးစြဲ ျပဳမူတာမ်ဳိးေတြ၊ သံခင္းတမန္ခင္းေတြနဲ႔ ထိေတြ႕ေျပာဆုိတဲ့အခါ၊ အလွဴပြဲ၊ မဂၤလာပြဲေတြ၊ ဧည့္ခံပြဲေတြတက္ေရာက္တဲ့အခါ ေနရာေဒသအလိုက္ လုိက္ေလ်ာညီေထြ ျပဳမူေျပာဆုိသင့္တယ္လုိ႔ အမ်ားလက္ခံသတ္မွတ္ထားခ်က္ေတြပါ။

ဒုတိယတမ်ဳိးကေတာ့ ပုိၿပီးအဆင့္ျမင့္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈမ်ဳိးပါ။ အဲဒါက တဖက္သားအေပၚမွာ ေလးစားမႈ၊ ကုိယ္ခ်င္းစာမႈ တုိ႔ကုိ ျပတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈမ်ဳိးပါ။ ဥပမာ ကုိယ့္ေ၀စု ရိကၡာထုပ္ကုိ ကုိယ္မစားပဲ ကုိယ့္ထက္ ငတ္ျပတ္ေနသူကုိ ေကၽြးလုိက္တာမ်ဳိး၊ အတူတကြ ခရီးထြက္လာသူခ်င္းအေပၚမွာ ကူညီေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ဳိး၊ သူတပါးအေပၚမွာ မတရားလူလည္က်ေခါင္းပုံျဖတ္ဖုိ႔ကုိ စက္ဆုတ္မႈမ်ဳိး၊ သူတပါးလြတ္လပ္ခြင့္ကုိ မထိပါးတာမ်ဳိး စတဲ့ အျပဳအမူမ်ဳိးေတြဟာ အယဥ္ေက်းဆုံး အျပဳအမူေတြပါ။ အတုိခ်ဳပ္ေျပာရရင္ေတာ့ အယဥ္ေက်းဆုံး အျပဳအမူေတြဟာ ကုိယ္ခ်င္းစာတရားနဲ႔ မွ်မွ်တတ ရွိမႈအေပၚမွာ အရင္းခံပါတယ္။

လူတဦးတေယာက္ (သုိ႔မဟုတ္) အစုအဖြဲ႕တခုဟာ အဆင့္ျမင့္ပညာေတြတတ္ေကာင္း တတ္ေနႏုိင္ပါတယ္။ ေငြေၾကးအရလည္း က်ိက်ိတက္ ခ်မ္းသာေနႏုိင္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ တဖက္ဖက္မွာ လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ ေအာင္ျမင္ေနႏုိင္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အာဏာကုိ လက္ကုိင္ရထားတာလည္း ျဖစ္ေနႏုိင္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အဲဒီ လူတဦးတေယာက္ (သုိ႔မဟုတ္) အစုအဖြဲ႕တခုဟာ အျခားလူေတြအေပၚမွာ ကုိယ္ခ်င္းစာစိတ္ေခါင္းပါးၿပီး မွ်မွ်တတ ရွိဖုိ႔ မႀကဳိးစားဘူးဆုိရင္ ဘယ္ေလာက္ပဲ ပညာတတ္တတ္၊ ဘယ္ေလာက္ပဲ ခ်မ္းသာခ်မ္းသာ၊ ဘယ္ေလာက္ပဲ ရာထူးဌာနႏၱရ ႀကီးႀကီး မယဥ္ေက်းသူလုိ႔ပဲ သတ္မွတ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေနရာမွာ ေစာေစာကေျပာတဲ့ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ ( Culture ) အစိတ္အပုိင္းတခုျဖစ္တဲ့ တုိက္ပုံအက်ႌ၊ ေတာင္ရွည္ပုဆုိး၊ ေမာင့္က်က္သေရ ေခါင္းေပါင္း စတဲ့ အဆင္တန္ဆာသက္သက္ကုိ ၀တ္ဆင္ျပ႐ုံနဲ႔ ယဥ္ေက်းသူလုိ႔ သတ္မွတ္လုိ႔မရပါဘူး။ အလားတူပဲ လူႀကီးေရွ႕မွာ ခါးကုန္းသြားတတ္ၿပီး၊ ႏႈတ္ကေန ခ်ဳိသာယဥ္ေက်း ေျပာဆုိတတ္႐ုံမွ်နဲ႔လည္း ယဥ္ေက်းသူလုိ႔ ေျပာလုိ႔ မရျပန္ပါဘူး။

တကယ့္အယဥ္ေက်းဆုံးလူသားဆုိတာက လူသားအခ်င္းခ်င္းအေပၚ ကုိယ္ခ်င္းစာတရားနဲ႔ မွ်မွ်တတ ဆက္ဆံတတ္သူသည္သာလွ်င္ အယဥ္ေက်းဆုံးလူသားလုိ႔ က်ေနာ္ယူဆခ်င္ပါတယ္။

အလားတူ ေနာက္ထပ္ ေ၀ါဟာရတခုကေတာ့...... “႐ုိးတယ္” ဆုိတဲ့ စကားပါ။

႐ုိးတယ္ဆုိတာ ႐ုိးသားတာ (Sincere) ကုိ ေျပာတာျဖစ္ႏုိင္သလုိ၊ အေနအထုိင္ အေတြးအေခၚ မဆန္းျပား မ႐ႈပ္ေထြးျခင္း ( Simple ) ကုိ ဆုိလုိတာျဖစ္ႏုိင္တဲ့အျပင္၊ ႐ုိးအျခင္း၊ ထူျခင္း (Naive) ကုိ ေျပာလုိျခင္းလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

အဲဒီသုံးမ်ဳိးမွာ ႐ုိးသားျခင္းဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ အရည္အေသြးတခုလုိ႔ က်ေနာ္ယူဆပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ႐ုိးသားတယ္ဆုိတာ တဖက္သားကုိ လွည့္ျဖားလုိတဲ့သေဘာ ကင္းစင္လုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ေတြ႕ေလာကမွာ ဘယ္သူမွ လွည့္ျဖားခံရျခင္းကုိ ႏွစ္သက္မယ္မထင္ပါဘူး။ “လက္ေတြ႕ေလာကမွာ” ဆုိတဲ့ စကားကုိ ေရွ႕မွာ ခံထားရျခင္းကေတာ့ “အႏုပညာအရ” လွည့္ျဖားျခင္းလည္း ရွိႏုိင္ေသးလုိ႔ပါပဲ။

အႏုပညာမွာေတာ့ လွည့္ျဖားဆုိတာထက္ တကယ္မရွိတာကုိ ရွိသေယာင္ ဖန္တီးယူျခင္းေတြ ပါ၀င္လုိ႔ပါပဲ။ အဲသည္လုိ လွည့္ျဖားျခင္းကုိေတာ့ အႏုပညာကုိ ခံစားတတ္တဲ့ လူေတြရဲ႕ သေဘာသဘာ၀အရ တကယ္မဟုတ္မွန္းသိသိႀကီးနဲ႔ ႏွစ္သက္ႏုိင္ပါတယ္။

လက္ေတြ႕ေလာကမွာ လွည့္ျဖားျခင္းကေတာ့ အထက္မွာေျပာခဲ့တဲ့ လူအခ်င္းခ်င္းအေပၚမွာ ရွိသင့္တဲ့ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားနဲ႔ မွ်မွ်တတရွိမႈကုိ မေလးစားရာ၊ ေဖာက္ဖ်က္ရာေရာက္တဲ့အတြက္ မယဥ္ေက်းတဲ့ အျပဳအမူလုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လွည့္ျဖားျခင္းသေဘာ ကင္းစင္တဲ့အတြက္ ႐ုိးသားျခင္းဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ အရည္အေသြးတခုလုိ႔ က်ေနာ္ယူဆပါတယ္။

အေနအထုိင္ အေတြးအေခၚ မဆန္းျပား မ႐ႈပ္ေထြးျခင္း (Simple) ျဖစ္ျခင္းကေတာ့ လူတဦးတေယာက္ခ်င္းရဲ႕ ေရြးခ်ယ္ပုိင္ခြင့္ျဖစ္သြားပါၿပီ။ ေကာင္းတယ္ဆုိးတယ္ ေျပာစရာ မရွိေတာ့ပါဘူး။ တုိက္ပုံနဲ႔ ပုဆုိးကုိ ႏွစ္သက္သူက တုိက္ပုံပုဆုိးကုိ ၀တ္ႏုိင္သလုိ၊ ဂ်င္းေဘာင္းဘီနဲ႔ နားသံသီး၀တ္ခ်င္သူကလည္း သူ႕ဘာသာ လြတ္လပ္စြာ ၀တ္ဆင္ႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ ငါက တုိက္ပုံ၊ ပုဆုိး၀တ္လုိ႔၊ ငါက ရင္ဖုံးနဲ႔ ခ်ိတ္ထမီ၀တ္လုိ႔ ဂ်င္းေဘာင္းဘီ၊ စကပ္၀တ္တဲ့လူေတြထက္ ပုိၿပီး လူေကာင္းျဖစ္တယ္၊ ပုိၿပီး လူယဥ္ေက်းျဖစ္တယ္လုိ႔ သတ္မွတ္ရင္ မွားယြင္းတယ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္။

ေနာက္ဆုံးတခုျဖစ္တဲ့ ႐ုိးအျခင္း ( Naive )ကေတာ့ မေကာင္းတဲ့ အဓိပၸါယ္လုိ႔ သေဘာရပါတယ္။ အတယ္ဆုိမွေတာ့ ဘယ္ေကာင္းပါေတာ့မလဲ။ သူတပါးက ကုိယ့္အေပၚမွာ မမွ်မတလာလုပ္ရင္လည္း ခံရေတာ့မွာကုိး။

က်ေနာ္ငယ္ငယ္က အ ပုံကုိ အလ်ဥ္းသင့္လုိ႔ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။

က်ေနာ္ သုံးေလးႏွစ္သား အရြယ္က က်ေနာ့္အိမ္ကုိ လာလည္တဲ့ အကုိ၀မ္းကြဲတေယာက္ဟာ အိမ္ကုိ ေရာက္တုိင္း က်ေနာ္ကုိ အနင္းခုိင္းတတ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ကလည္း နင္းေပးတာေပါ႔။ နင္းလုိ႔ မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ ၾကာၿပီဆုိရင္ အကုိက ေအာက္က အနင္းခံရင္းက က်ေနာ့္ကုိ နင္းခ ေတာင္းပါေတာ့တယ္။ က်ေနာ္ကလည္း အကုိ႔ကုိ နင္းခ ေပးဖုိ႔အတြက္ အေမ့ဆီေျပးၿပီး ပုိက္ဆံေတာင္းပါတယ္။

အေမကေတာ့ ေျပာရွာပါတယ္။ “ငါ႔သားႏွယ္.... အလုိက္တာဟယ္။ နင္က နင္းခ ေပးရမယ့္လူမဟုတ္ဘူး။ တကယ္ေတာ့ နင္က ရ ရမယ့္လူ။” ။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ္က အကုိ႔ဆီကုိ ျပန္ေျပးၿပီး က်ေနာ္က နင္းခ ရ ရမယ့္လူ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ျပန္ေျပာျပတယ္။ အကုိက တခါ ရွင္းျပျပန္တယ္။ “ဒီမွာ.... မင္းက ငါ႔အေပၚ တက္နင္းတဲ့သူ။ ငါက အနင္းခံရတဲ့လူ။ ငါ႔မွာ အနင္းလည္းခံရေသးတယ္၊ မင္းကုိလည္း နင္းခ ျပန္ေပးရဦးမယ္ဆုိေတာ့ မင္းတရားသလား” လုိ႔ ျပန္ေမးတယ္။

အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္လည္း အေမ့ဆီကုိ ျပန္ေျပးၿပီး က်ေနာ္သာလွ်င္ နင္းခကုိ ေပးရမယ့္သူ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း အေမ့ကုိ ေနာက္တေခါက္ ရွင္းျပရ ျပန္တာေပါ႔။ ကဲ.... က်ေနာ့္ေမြးသမိခင္အဖုိ႔ေတာ့ သူ႕သားေတာ္ေမာင္ေရႊေသြးဟာ ဒီေလာက္ အူအေနပုံကုိ ဘယ္ေလာက္မ်ား အားမလုိအားမရ ျဖစ္လုိက္ေလမလဲ။

အဲဒါ က်ေနာ္ငယ္ငယ္က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ပါ။ အခုႀကီးေတာ့လည္း အဲဒီလုိ ႐ုိးအပုံကုိ မေကာင္းမွန္းသိလုိ႔ ျပဳျပင္ေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာေတာ့ ခံရဆဲပါ။

ကဲ......ေရွ႕တပုိ႔စ္တုန္းကလုိပဲ။ က်ေနာ့္ပုိ႔စ္ကုိ ေမးခြန္းေလးတခုနဲ႔ အဆုံးသတ္ လုိက္ပါတယ္။

မိတ္ေဆြအေနနဲ႔ မယဥ္ေက်းဆုံးလုိ႔ ယူဆသတ္မွတ္တဲ့ အျပဳအမူလုပ္ရပ္ဟာ ဘယ္လုိအျပဳအမူလုပ္ရပ္မ်ဳိး ျဖစ္ပါသလဲ။

-------------------------------------------------------

“သ႐ုပ္ပ်က္လုိ႔ ေျပာသင့္ရဲ႕လား”

ငယ္စဥ္က မဂၢဇင္းတေစာင္ထဲမွာ ဖတ္ခဲ့ရတဲ့ ကာတြန္းတခုကို ျပက္ျပက္ထင္ထင္ မွတ္မိေနသည္။ ေလးကြက္ကာတြန္း။

ပထမတကြက္တြင္ ေဘာင္းဘီဖင္က်ပ္ ၀တ္ဆင္ထားသူ ေခတ္ဆန္ဆန္ ဆံရွည္လူငယ္တဦးကုိ တုိက္ပုံ၊ ပုဆုိး ၀တ္ဆင္ထားသူတဦးက လက္ညႇဳိးေငါက္ေငါက္ထုိးကာ “သ႐ုပ္ပ်က္” ဟု ေခၚဆုိေနပုံကုိ ေရးဆြဲထားသည္။

ဒုတိယအကြက္တြင္ ထုိတုိက္ပုံ၀တ္လူငယ္အား ေခါင္းေပါင္း၊ ေတာင္ရွည္တုိ႔ကုိ ၀တ္ဆင္ထားသူတဦးက လက္ညႇဳိးေငါက္ေငါက္ထုိးကာ “သ႐ုပ္ပ်က္” ဟု ေခၚဆုိေနပုံကုိ ေရးဆြဲထားသည္။

တတိယအကြက္တြင္ ထုိေတာင္ရွည္၀တ္လူအား သားေရနံငယ္ပုိင္းကုိ ၀တ္ဆင္ထားေသာ ေက်ာက္ေခတ္လူသား (လက္ထဲတြင္ ေက်ာက္တုံးပုဆိန္ကုိင္ထားသူ)က လက္ညႇဳိးေငါက္ေငါက္ထုိးကာ “သ႐ုပ္ပ်က္”ဟု ေခၚဆုိေနပုံ ေရးဆြဲထားျပန္သည္။

ေနာက္ဆုံးအကြက္တြင္ကား ေက်ာက္ေခတ္လူသားကုိ လက္ညဳိးေငါက္ေငါက္ထုိး၍ “သ႐ုပ္ပ်က္”ဟု ေခၚဆုိေနသည္မွာ ေမ်ာက္၀ံတေကာင္ျဖစ္သည္။

ဤကာတြန္းကေလးကို သတိရမိတုိင္း လူတုိ႔၏ ေရွး႐ုိးစြဲတတ္ပုံ၊ အသစ္အဆန္းကုိ လက္မခံခ်င္သည့္စိတ္ဓါတ္ စြဲၿမဲေနပုံတုိ႔ကုိ သတိျပဳမိသည္။

လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ၊ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစုံ၊ ဘာသာေပါင္းစုံ ကူးလူးေရာယွက္ကာ အုတ္အုတ္က်က္က်က္ လႈပ္ရွားတုိးတက္ေနေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း (Cosmopolitan)တြင္ အသစ္အဆန္းကုိ ျမတ္ႏုိးတန္ဘုိးထားကာ လြယ္လင့္တကူ လက္ခံတတ္ၾကသေလာက္ ျပင္ပကမၻာႏွင့္အဆက္အသြယ္ျပတ္ကာ အထီးက်န္ဆန္ေနေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ အသစ္အဆန္းကုိ လက္ခံရန္ တြန္႕ဆုတ္တတ္ၾကသည္။ ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲခ်င္ၾကသည္။ မိမိ မိ႐ုိးဖလာ လက္ခံက်င့္သုံးလာေသာ ဓေလ့ထုံးတမ္းတုိ႔ႏွင့္ မကုိက္ညီေသာ၊ ခြဲထြက္ေသာ အေတြးအေခၚ၊ အျပဳအမူတုိ႔ႏွင့္ သစ္ဆန္းေသာ အရာမွန္သမွ်ကုိ အလြယ္တကူ လက္မခံ႐ုံမက ျပစ္တင္႐ႈံ႕ခ်တတ္ေသာ သေဘာရွိသည္။ မိ႐ုိးဖလာ ထုံးတမ္းစဥ္လာအရ က်င့္ႀကံျခင္းကုိ ျမင့္ျမတ္သည္၊ ယဥ္ေက်းသည္၊ ေကာင္းမြန္သည္ဟု အထင္ရွိတတ္ၾကသည္။

သတိျပဳရန္မွာ ျမန္မာျပည္တြင္ တခ်ိန္က သ႐ုပ္ပ်က္ဟု ေခၚဆုိခဲ့ေသာ ေတးဂီတ၊ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈတုိ႔သည္ ယေန႔ လူႀကီးလူငယ္ လက္ခံေနၾကျပန္သည္ဆုိသည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္။

လူတုိ႔၏ စိတ္ေနသေဘာထားကုိ အ၀တ္အစားအဆင္အျပင္ကုိ ၾကည့္႐ႈ၍ ဆုံးျဖတ္ရန္မသင့္ဟူေသာ အခ်က္ကုိ လက္ခံပါက လူတကုိယ္အႀကဳိက္တမ်ဳိးဆုိသည့္ စကားပမာ လူတုိ႔၏ ကြဲျပားျခားနားေသာ အႀကဳိက္တရားကုိ နားလည္လက္ခံႏုိင္၍ ေအးခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ႏုိင္ရန္သာ ႀကဳိးပမ္းသင့္သည္။

လြတ္လပ္ေသာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ မိမိ၏ အႀကဳိက္တရားကုိ စံတခုသဖြယ္ ေရွ႕တန္းတင္လ်က္ လူတုိင္းကုိ လုိက္နာက်င့္သုံးေစရန္ မျပဳက်င့္ၾက။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ မိမိအႀကဳိက္တရားသည္သာ အမွန္ကန္ဆုံး၊ အျမင့္ျမတ္ဆုံး၊ အယဥ္ေက်းဆုံးဟု သေဘာမထားၾကေသာေၾကာင့္ပင္တည္း။ အႀကဳိက္တရားဟူသည္ မတူညီႏုိင္ၾကဟူေသာ အခ်က္ကုိ လက္ခံၾကေသာေၾကာင့္ပင္တည္း။ မိမိမ်က္စိထဲတြင္ က်က္သေရရွိလွသည္ဟု ထင္ေသာအရာတခုသည္ အျခားလူတဦး၏ မ်က္စိတြင္ ေထာ္ေလာ္ကန္႔လန္႔ ႏုိင္ေသာ အရာတခုလည္း ျဖစ္ေနႏုိင္ေသာေၾကာင့္ပင္တည္။

ကုိယ့္က်င့္တရားႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္သာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ား ထားရွိရန္လုိအပ္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ယဥ္ေက်းမႈ(Culture)ႏွင့္ပတ္သက္၍ကား စံခ်ိန္စံၫႊန္းမ်ားကုိ လူတုိင္းအေပၚတြင္ အာဏာတည္သက္ေရာက္ေစရန္မသင့္။ အမွန္စင္စစ္တြင္မူကား ယဥ္ေက်းမႈတုိ႔သည္ ေခတ္ကာလ၊ လူတုိ႔၏ အေတြးအေခၚ၊ အႀကဳိက္တရား၊ ဘာသာေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ ပညာေရး၊ တုိင္းတပါးႏွင့္ ကူးလူးေရာယွက္ဆက္ဆံေရး အေျခအေနအရပ္ရပ္ေပၚတြင္ မူတည္၍ အစဥ္သျဖင့္ တုိးတက္ေျပာင္းလဲေနသည္။

ျပင္ပကမၻာႏွင့္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံေနသမွ် ကာလပတ္လုံး ယဥ္ေက်းမႈကုိ ေခတ္ကာလအပုိင္းအျခားတခုတြင္သာ မူေသ ရပ္တည္ေနေစရန္ မည္သူမွ် စြမ္းေဆာင္ႏုိင္ၾကမည္မဟုတ္ေခ်။ စြမ္းေဆာင္ရန္ ႀကဳိးစားသူမ်ားအဖုိ႔လည္း အေႏွးႏွင့္ အျမန္ဆုိသလုိ ႐ႈံးနိမ့္မႈကုိသာ မုခ်ႀကံဳေတြ႕ၾကရေပမည္။

ပူးတြဲဖတ္႐ႈရန္။..........။

15 comments:

Anonymous said...

ကိုေပါ ေရ။
ခမ်ားရံုးခန္းထဲ ကို ခမ်ား စီအီးအို(၀ါ) ဥကၠဌ လာလို ့ ခမ်ား ထမရပ္ဘဲ ေနေနတဲ့ ပံုမ်ားရွိရင္ တင္ေပးပါဗ်ာ။ ေသခ်ာပေလ့ေစ၊ ကိုေပါလဲမွန္ရမယ္။ လက္ရွိ စီအီးအိုလဲ မွန္ရမယ္ေပါ့ဗ်ာ။
ဒါဟာ လူမွဳနီတိဗ်။
ငါ့အလုပ္ ငါလုပ္ေနတာဘဲလို ့ (အပိုေတြပါလို ့ ကိုေပါေနရဲသလား မေမးရက္ပါ)။
ကိုေပါ ဘယ္လိုေနသလဲဆိုတာ သက္ေသၿပေပးပါလား။
တကယ္မွန္ရင္ ကိုေပါ ကို က်ေနာ့ေက်းဇူးရွင္မိဘ၂ပါး ဓာတ္ပံုနဲ ့အတူတူ ဘုရားခန္းထဲ ခ်ိတ္၊
ေန ့တိုင္းကန္ေတာ့မယ္ဗ်ာ။

Anonymous said...

အယင္ ပို ့စ္မွာ ေတာေရးေတာင္ေရးလုပ္ေနတဲ့ ကိုကို၊မမ မ်ားဓာတ္ပံုမ်ားကိုလည္း တင္ ေပးေစလိုပါတယ္။ ငါတို ့ ဂလို ယဥ္ေက်းမွဳေတာ္လွန္ေရးလုပ္ေနတာကြ ဆိုတဲ့ သူရဲေကာင္းေတြ ကို ကန္ေတာ့ခ်င္လို ့ပါ။
က်ေနာ္ ေမာင္သန္ ့ပါ။

Anonymous said...

ေမာင္သန္ ့ပါ။
၁၉၆၀~~၇၀ ၀န္းက်င္ က ဟစ္ပီယဥ္ေက်းမွဳ အေငြ ံ့အသက္ေတြ က်န္ေနတာလား။ ေမာ္ ရဲ ့ ့ယဥ္ေက်းမွဳေတာ္လွန္ေရး အေငြ ့အသက္လား၊ ရရ မရရခ် ဆိုတဲ့ ရုပ္ၾကမ္း၀ါဒ အေငြ ့အသက္လား။
စလံုးမွာအေနၾကာလို ့ တကိုယ္ေရဦးစားေပး၀ါဒ ကရာစီ(Kaisu---စာလံုးေပါင္းမေသခ်ာပါ) ၀င္သြားတာလား။ မေတြးတတ္ေတာ့ဘူး။ ေၾသာ္ မေတြးအပ္ေတာ့ဘူး။

Anonymous said...

ဆက္ေၿပာခြင့္ ၿပဳပါ။
ေ--ာက္ေရးမပါေပမဲ့ က်တ္ဖြတ္ေတြ အာဏာမရ ရေအာင္ လုပ္ေနတဲ့ ခုလို သမယ မွာ ဖ်ာခင္းတာဘဲ ေၿပာေၿပာ၊ပဲြဆူေအာင္ဘဲ ေၿပာေၿပာ၊ လမ္းလႊဲ ေအာင္ ကိုေပါ လုပ္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ သံသယေတာ့ ၀င္လာပါပီဗ်။
ယခင့္ ယခင္ နိုင္ငံေရးပို.စ္ေလးေတြ ကိုၿပန္ၿပန္ဖတ္ပီး--အဲဒီသံသယ ကို ေၿဖေနလ်က္ပါ။

Anonymous said...

Comment သိပ္မ်ားရင္ ေ--ာက္တလဲြ ဂုဏ္ယူတတ္တာ ေခြးေစတမန္ ကို ၀င္ဖတ္ရင္ သိပါတယ္။ပိေတာက္ေၿမ--လေအာ္လအယ္ေရာေပါ့ဗ်ာ။

Anonymous said...

သံတူေၾကာင္းကဲြ ။ ကိုေပါ ကို(သိပီးသားၿဖစ္မွာပါ)တခု တင္ၿပခ်င္ပါတယ္။
သိစမ့္ၿမင္နွံ ့ --ဆိုတာ ပုဂံေခတ္ အသံုးအႏွဳန္းပါ။
ဘယ္ေလာက္ၿမန္မာဆန္သလဲ။
သဗၺညဳတ--ဆိုတဲ့ ပါဠိ ကို ၿမန္မာမွဳၿပဳထားတာ။
က်ေနာ္တို ့မွာ ဒီေလာက္ၿပည္ ့စံုတဲ့ ဘာသာစကားရွိပါတယ္ ဗ်ာ။
ေရာေထြးမလုပ္ပါနဲ ့။ bye My reverend ! အေမရိကားမွာသံုးလို ့ရတာေပါ့။ အားလံုး အဂၤလိပ္လို ဟာကိုး။
ငါ့ အေဖရင္း ကိုေတာင္ ေပါတာၾကီး ေခၚခဲ့ေသးတာဘဲ။ ဦးေလး ေပါသန္ ့ၾကီး ေခၚရင္ေတာ့ ပါးၿဖတ္ရိုက္ပစ္မွာ။ မေတြ.ပေစနဲ ့ေတာ့။ဟီးဟီး။

ကုိေပါ said...

ေမာင္သန္႔.... အခုမွ အျပင္က ျပန္ေရာက္လုိ႔ ဘေလာ့ဂ္ကုိ ဖြင့္ၾကည့္မိတယ္။ တနာရီေက်ာ္ေက်ာ္ က်ေနာ့္ဘေလာ့ဂ္ထဲမွာ ကြန္မင့္ေတြ ဆက္တုိက္ေရးသြားတာကုိေတြ႕ရေတာ့ မိတ္ေဆြရဲ႕ အားထုတ္မႈကုိ အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္ဗ်ဳိး။ း-)

သတိ said...

အားလံုးသတိ

ကၽြန္ေတာ္ျမင္တာေတာ့ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ပက္သက္လာရင္ ကုိေပါလက္ေရွာင္သင့္တယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္.. နာမည္ႀကီးေတြကုိ ဖဲ့ျပပီး နာမည္ယူခ်င္စိတ္က ခုိင္ခုိင္လံုလံု အေၾကာင္းျပခ်က္ ဆုိရင္ေတာင္ နားလည္ေပးလုိ႔ ရပါေသးတယ္.. ခုေတာ့ စိတ္ေလစရာပါေလ.. ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ လက္မခံတဲ့ ကိစၥေတြကုိ ဘာလို႔မ်ား ပ႑ာယူပီး ေျပာေနမလဲဗ်ာ..

စိတ္ရင္း သိပ္မွန္ပါတယ္ဆုိပီး ကုိယ့္ေရွ႕မွာ မေလးမစားေျပာမယ္.. ရုိင္းရုိင္းစုိင္းစုိင္း ေနမယ္.. အဲဒီအျပဳအမူေတြဟာ ရုိင္းျပေၾကာင္း အဲဒီလူကုိယ္တုိင္က သိသိႀကီးနဲ႔ လုပ္ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္ကုိ ကိုေပါ ႏွစ္ၿမိဳ႕ႏုိင္မယ္ ထင္ပါလား.. ကၽြန္ေတာ္ဆုိရင္ေတာ့ ႀကိဳက္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး.. ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ ဒါေတြဟာ ရုိင္းမွန္းသိရက္နဲ႔ ကုိယ့္ကုိ လာလုပ္ျပေနတဲ့လူဟာ စိတ္ရင္းမွန္တယ္ဆုိတာ မျဖစ္ႏဳိင္လုိ႔ပါပဲ..

ဘယ္လုိလုပ္ရပ္ဟာ ယဥ္ေက်းတယ္.. ဘယ္လုိလုပ္ရပ္ဟာ ရုိင္းစုိင္းတယ္ဆုိတာ သိထားတဲ့ လူတစ္ေယာက္ဆီက ထြက္လာတဲ့ အျပဳအမူဟာ သူ႔အတြင္းစိတ္ကုိ အမ်ားႀကီး ကိုယ္စားျပဳပါတယ္.. သိနားလည္ရက္နဲ႔ ရုိင္းစုိင္းတဲ့ အျပဳမူနဲ႔ ေျပာဆုိေနပီဆုိရင္ ဒါဟာ အတြင္းစိတ္ရုိင္းစုိင္းေနတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ တစ္ထစ္ခ်နီးပါး ေျပာလုိ႔ရပါတယ္.. ပီးေတာ့ အေျပာအဆုိေပၚ မူတည္ပီးလဲ လူယဥ္ေက်းလား.. ရုိင္းစုိင္းတာလားဆုိတာကုိ ဆံုးျဖတ္တာဟာ ျမန္မာမွမဟုတ္ တကမၻာလံုး သူတုိ႔သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံယဥ္ေက်းမႈေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ ၾကတာပါပဲ.. လူသတၱ၀ါရဲ႕ အက်င့္သတ္မွတ္ခ်က္လုိ႔ေတာင္ ဆုိႏဳိင္မယ္ ထင္ရဲ႕ဗ်ာ.. အဲဒီသူတုိ႔ သန္ရာ သန္ရာ သတ္မွတ္ၾကတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈတုိင္းဟာလည္း ယဥ္ေက်းမႈဆုိထဲက ရုိင္းစုိင္းမႈ မဟုတ္တာေၾကာင့္ ေလးစားစရာေကာင္းတဲ့.. ႏွစ္လုိစရာေကာင္းတဲ့ အက်င့္အၾကံေတြခ်ည္းပဲလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ ျမင္တာပါပဲဗ်ာ..

ကဲ.. သက္သာ
ေမာင္သတိ

thant win said...

ေမာင္သတိ
very good comment!

Anonymous said...

" ဆရာ Paw က ႏြားပလာတာေကြ်းသကုိးဗ် ေယာင္ေယာင္အုိးေတြ အဖက္မလုပ္ပါနဲ႔ဗ်ာ .. ကာလကုန္တယ္ သြားေပါ့ "
Your too thick skin Ko Paw!

Unknown said...

"အယင္ ပို ့စ္မွာ ေတာေရးေတာင္ေရးလုပ္ေနတဲ့ ကိုကို၊မမ မ်ားဓာတ္ပံုမ်ားကိုလည္း တင္ ေပးေစလိုပါတယ္" (ေမာင္သန္ ့).

Pls show me your photo too.
Kindly accept crystal clear and cool Metta !

Anonymous said...

ဘယ္လုိလုပ္ရပ္ဟာ ယဥ္ေက်းတယ္.. ဘယ္လုိလုပ္ရပ္ဟာ ရုိင္းစုိင္းတယ္ဆုိတာ သိထားတဲ့ လူတစ္ေယာက္ဆီက ထြက္လာတဲ့ အျပဳအမူဟာ သူ႔အတြင္းစိတ္ကုိ အမ်ားႀကီး ကိုယ္စားျပဳပါတယ္.. သိနားလည္ရက္နဲ႔ ရုိင္းစုိင္းတဲ့ အျပဳမူနဲ႔ ေျပာဆုိေနပီဆုိရင္ ဒါဟာ အတြင္းစိတ္ရုိင္းစုိင္းေနတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ တစ္ထစ္ခ်နီးပါး ေျပာလုိ႔ရပါတယ္.. ပီးေတာ့ အေျပာအဆုိေပၚ မူတည္ပီးလဲ လူယဥ္ေက်းလား.. ရုိင္းစုိင္းတာလားဆုိတာကုိ ဆံုးျဖတ္တာဟာ ျမန္မာမွမဟုတ္ တကမၻာလံုး သူတုိ႔သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံယဥ္ေက်းမႈေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ ၾကတာပါပဲ.. လူသတၱ၀ါရဲ႕ အက်င့္သတ္မွတ္ခ်က္လုိ႔ေတာင္ ဆုိႏဳိင္မယ္ ထင္ရဲ႕ဗ်ာ.. အဲဒီသူတုိ႔ သန္ရာ သန္ရာ သတ္မွတ္ၾကတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈတုိင္းဟာလည္း ယဥ္ေက်းမႈဆုိထဲက ရုိင္းစုိင္းမႈ မဟုတ္တာေၾကာင့္ ေလးစားစရာေကာင္းတဲ့.. ႏွစ္လုိစရာေကာင္းတဲ့ အက်င့္အၾကံေတြခ်ည္းပဲလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ ျမင္တာပါပဲဗ်ာ..


I agree with you.

ကုိေပါ said...

kaung to me
show details 10:40 PM (15 hours ago)


kaung has left a new comment on your post "သံတူေၾကာင္းကြဲ (ဒုတိယအႀကိမ္)":

ကုိေပါက အရင္နာမည္ႀကီး ဆရာေတာ္တပါးလုိ ျဖစ္ေနျပီ။ ပထမေတာ့ ဗုဒၶဘာသာသန္ ့ရွင္းေရးအတြက္ ရုိးရာအစြဲလမ္း အမွားေတြ၊ နတ္ ေတြကုိ တုိက္ခုိက္ရာက တေျဖးေျဖး နာမည္ရလာျပီး ျမန္မာျပည္မွာ ထင္ရွားခဲ့သမွ် ဆရာေတာ္ႀကီးေတာ္ႀကီးကုိပါ (စာေပက်န္းဂန္ အေထာက္အထား နဲ ့မညီပဲ) ကုိယ္ပုိင္အယူအဆေတြ၊ အထင္ေတြနဲ ့ တုိက္ခုိက္လာေတာ့ သံဃာမဟာနာယက အဖြဲ ့ကရွင္းခုိင္းလုိ ့ဗမာျပည္က ေျပးရတဲ့ အေျခအေနေရာက္ခဲ့တယ္။
ကုိေပါလဲ စာေပဖတ္တာမ်ားျပီး (ညွွိမယူတတ္ရင္) ကုိယ့္ကုိယ္ပုိင္မေကာင္းတဲ့ ရုိးရာအစြဲမွားေတြပယ္ရင္းနဲ ့ ေနာက္ေတာ့ ေကာင္းတဲ့ယဥ္ေက်းမႈေတြပါ ေတာ္လွန္ခ်င္တဲ့ပုံျဖစ္လာတတ္တယ္သတိထားပါ။ (အားလုံးရဲ ့တရားခံက ငါသိ ငါနားလည္ ငါတတ္ ဆုိတဲ့ မာနေလး က စ တာပဲ)။
စလုံးေရာက္တဲ့ တခ်ဳိ ့လူငယ္ေတြ ဘာသာတရား ကင္းလြတ္ကုန္တာ အဓိက အဲဒီအခ်က္ပဲ။ ဘာသာေရးအေျခခံမရွိခဲ့ပဲ အယူအဆ အားလုံးကုိ သိသေလာက္ေလးနဲ ့ ေတြးေခၚရာက ဘာသာမဲ့ေတြ၊ အစြယ္ေကာင္းရင္ ဘာသာေျပာင္းတာေတြျဖစ္ကုန္တာ ဒီအခ်က္ပဲ။
အဓိက message က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္မယ္ဆုိ သတိထားဖုိ ့ပါ။ ေကာင္းတဲ့ အခ်က္ေလးေတြ အရင္းထဲက ပါသြားမွာစုိးတာပါ။
(နည္းနည္း ရင့္သီးတယ္ထင္ရင္ခြင့္လြတ္ပါ။ ဒီလုိပဲေရးတတ္လုိ ့ပါ။)

ကုိေပါ said...

Kaung...

ရင့္သီးတယ္လုိ႔ မထင္ပါဘူး။ Kaung ရဲ႕ အျမင္ကုိ ေရးတတ္သလုိ ေရးပါ။

က်ေနာ့္ အယူအဆသာလွ်င္ အမွန္လုိ႔ ယူဆရန္ မတုိက္တြန္းပါ။ လက္ခံခ်င္မွ လက္ခံပါ။

တဖက္မွာလည္း သူတပါးကုိ မထိခုိက္သေရြ႕ လူတုိင္း လူတုိင္းမွာ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚခြင့္ ယူဆခြင့္ ေဝဖန္ခြင့္ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ေတြ ရွိပါတယ္။

ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရရင္ အမ်ားနဲ႔မတူတဲ့ အယူအဆ၊ သုိ႔မဟုတ္ အျမင္ကုိ ကုိင္စြဲ႐ုံမွ်နဲ႔ အမ်ားစုက ဖိအားသုံးၿပီး ထုိလူနည္းစုကုိ ႏွိပ္ကြပ္တာ၊ အေရးယူတာတုိ႔ကုိ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ႐ႈတ္ခ်ပါတယ္။

ဘယ္ႏုိင္ငံမဆုိ ယဥ္ေက်းမႈတခု၊ ဘာသာတခု၊ အယူအဆတခုကုိ က်င့္သုံးသူ၊ ကုိးကြယ္သူ၊ လက္ခံသူ အမ်ားအျပား ရွိ႐ုံမွ်နဲ႔ ထုိယဥ္ေက်းမႈ၊ ထုိဘာသာ၊ ထုိအယူအဆကုိ မယုံၾကည္သူမ်ား၊ မလုိက္နာသူမ်ား၊ ေမးခြန္းထုတ္သူမ်ား၊ တမ်ဳိးတဖုံ ေတြးေတာသူမ်ားကုိ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တယ္၊ ပိတ္ပင္တယ္၊ အေရးယူတယ္ဆုိတာ မျဖစ္သင့္ဘူးလုိ႔ ယူဆပါတယ္။

စာႂကြင္း။.......။(က်ေနာ့္ရဲ႕ ပထမ ကြန္မင့္မွာ သတ္ပုံအမွားပါသြားလုိ႔ ျပင္ဖုိ႔ ကြန္မင့္ကုိ ျပန္ဖ်က္ရင္း Kaung ရဲ႕ ကြန္မင့္ကုိပါ မွားယြင္းၿပီး ေရာဖ်က္မိလုိ႔ အီးေမးလ္ထဲက ျပန္ရွာတင္ေပးထားပါတယ္။ ေဆာရီးပါ။)

Anonymous said...

၇ိုးသားျဖဴစင္ေသာျမန္မာလုူမ်ိဳးမ်ား သတိျပဳ၇န္

ေဇာ္မ်ိဴး/ေ၇ြွဂ်ဳး/အိကုိ/စေန တို.ဟာ ပိေတာက္ေျမ ျမန္မာ.အလင္း သာကီႏြယ္ တို.မွာ နအဖကိုယ္စား နအဖ၇ဲ.လစာေငြကိုစားျပီး သံယာေတာ္ေတြေခါင္းကို၇ိုက္ခြဲ ျပည္သူေတြကို ဒုကၡေပး ေနေသာ ေၾကးစားစစ္သား တစုျဖစ္ပါတယ္ တကယ္ေတာ.သူတို.စားတဲ. လစာေငြဟာျပည္သူေတြ၇ဲ.ေခ်ြးနဲစာပါ နအဖလက္ကိုင္တုတ္ ပုဆိုးစုတ္လုပ္ျပီးေတာ. ျပည္သူအခ်င္းခ်င္း ၇န္ဘက္ျဖစ္ေအာင္ ဘာသာေ၇း လူမွုေ၇း ဒီမိုကေ၇စီအေ၇း စသျဖင္. အေၾကာငိးအမ်ိဳးမ်ိဳးျပျပီး ေသြးခြဲ သတ္သ်ွိဳ ေနေသာ လူယုတ္မာ လူ၇မ္းကား ေၾကးစားစစ္သားတစုျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ားသိေစအပ္ပါသည္။

မိတ္ေဆြ…. စကၤာပူႏုိင္ငံသား ခံယူဖုိ႔ စိတ္ကူးေနသလား။ ဒီစာကုိ အရင္ဖတ္ၾကည့္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းပါရေစ။



စကၤာပူႏုိင္ငံေရး တေစ့တေစာင္း သိေကာင္းစရာ...
Websites
Blogs