ျငင္းခုံျခင္း၊ စကားစစ္ထုိးျခင္းတုိ႔သည္ မတူညီေသာ အယူအဆမ်ား၊ အျမင္မ်ား ထိပ္တုိက္ေတြ႕ေသာအခါ သူ႕ဘက္ကုိယ့္ဘက္ အျပန္အလွန္အခ်ီအခ် ေျပာဆုိၾကျခင္း၊ ေရးသားၾကျခင္း၊ ထုတ္ေဖာ္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ေလာကတြင္ အက်ဳိးမမ်ားသည့္ ျငင္းခုံမႈမ်ားရွိသလုိ၊ အက်ဳိးရွိသည့္ ျငင္းခုံမႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ အခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္မူ ျငင္းခုံျခင္း၊ စကားစစ္ထုိးျခင္းကုိ မျဖစ္မေန လုပ္ၾကရသည္။
လြတ္လပ္ပြင့္လင္းေသာ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္တြင္ စကားစစ္ထုိးျခင္း၊ ျငင္းခုံျခင္းမွာ ေန႔စဥ္ႏွင့္ အမွ် ႀကဳံေတြ႕ေနရေသာ ကိစၥတရပ္ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ေသာႏုိင္ငံမ်ား၏ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ား၊ သမၼတမ်ားသည္ စကားစစ္ထုိးေကာင္းသူမ်ားလည္း ျဖစ္ေနတတ္သည္။ ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္ထဲရွိ အစုိးရႏွင့္ အတုိက္အခံတုိ႔ အခ်င္းခ်င္း မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ မ်က္ႏွာကုိ ေစ့ေစ့ၾကည့္လ်က္ ျငင္းခုံ စကားစစ္ထုိးၾကသည္မွာ အင္မတန္ အားက်အတုယူဖြယ္ေကာင္းသည္။ အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သမၼတေလာင္းတုိ႔ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္စကားစစ္ထုိးၾကသည္ကုိ ၾကည့္လ်က္ ျပည္သူမ်ားက ၄င္းတုိ႔၏ မူဝါဒႏွင့္ အရည္အခ်င္းမ်ားအေပၚ အကဲျဖတ္ၾကသည္။
ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ား၊ ေရွ႕ေနမ်ား၊ ေက်ာင္းဆရာမ်ား၊ သိပၸံပညာရွင္မ်ား၊ ေတြးေခၚပညာရွင္မ်ား စသူတုိ႔မွာ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းအရ ျငင္းခုံျခင္း၊ စကားစစ္ထုိးျခင္းကုိ ေရွာင္ရွား၍မရ။ သိပၸံပညာတြင္လည္း သီအုိရီတရပ္သည္ ၄င္းအား မွားယြင္းသည္ဟု ခုိင္ခုိင္မာမာ သက္ေသမျပႏုိင္ေသးခင္အထိသာ ရွင္သန္ရပ္တည္ႏုိင္သည္။ သီအုိရီအသစ္တရပ္ေပၚလာၿပီး လက္ရွိ ရွိၿပီးသားသီအုိရီႏွင့္ ကြဲလြဲခဲ့သည္ရွိေသာ္ သီအုိရီအသစ္ကုိ မည္သည့္သိပၸံပညာရွင္ကမွ မ်က္စိစုံမွိတ္လ်က္ ဆိတ္ၿငိမ္စြာ လက္ခံလုိက္ၾကသည္မဟုတ္။ သီအုိရီတဖက္စီမွေန၍ သိပၸံပညာရွင္မ်ား အသီးသီးရပ္တည္ကာ ျငင္းခ်က္ထုတ္ၾကသည္။ ျငင္းခုံၾကသည္။ အျပန္အလွန္ အယူအဆ စစ္ထုိးပြဲမ်ား က်င္းပၾကသည္။ အနည္းနည္းအဖုံဖုံ ဆန္းစစ္ေဝဖန္ မွတ္ေက်ာက္တင္ၾကသည္။ ဤသုိ႔ေသာ မွတ္ေက်ာက္မ်ား၊ ေဝဖန္မႈမ်ားကုိ လြန္ေျမာက္ေက်ာ္လြန္ႏုိင္မွသာ သီအုိရီအသစ္ကုိ လက္ခံၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ဤနည္းျဖင့္ သိပၸံပညာသည္ ဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္ခဲ့သည္။ လူ႕အဖြဲ႔အစည္းသည္လည္း တုိးတက္ခဲ့သည္။
ဟုတ္မွန္ၿပီး၊ အက်ဳိးရွိေသာစကားကုိ ၾကားရသူ ႏွစ္သက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႏွစ္သက္သည္ျဖစ္ေစ အခါအားေလ်ာ္စြာ ေျပာအပ္သည္ဟု ဗုဒၶက ဆုိခဲ့သည္။ ဗုဒၶပင္လွ်င္ သူႏွင့္ အယူအဆ မတူညီေသာ ပုဂၢဳိလ္ေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ စကားစစ္ထုိးခဲ့ရသည္ မဟုတ္ပါေလာ။
လူ႕ေလာကအတြင္းတြင္ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ေရာေထြးဆက္ဆံကာ ေနထုိင္သမွ်ကာလပတ္လုံး ျငင္းခုံျခင္းကုိ မလႊဲမေသြ ႀကဳံေတြ႕ရမည္၊ ျပဳလုပ္ၾကရမည္သာျဖစ္သည္။ အေက်အလည္ အသည္းအသန္ ျငင္းခုံျခင္းသည္ လက္နက္အားကုိးျဖင့္ ေျဖရွင္းျခင္းထက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မ႐ုိးမသားနည္းျဖင့္ မလွိမ့္တပတ္ေျဖရွင္းျခင္းထက္ေသာ္လည္းေကာင္း မ်ားစြာ ယဥ္ေက်းသည္။ မ်ားစြာ သာလြန္ ေကာင္းမြန္သည္။ ျငင္းခုံျခင္းကုိ ဝါသနာမပါ၍ျဖစ္ေစ၊ မကၽြမ္းက်င္၍ျဖစ္ေစ၊ အက်ဳိးမရွိဟု ယူဆ၍ျဖစ္ေစ…. အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ေနရာတုိင္းတြင္ ျငင္းခုံရန္ဝန္ေလးကာ ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့ပါလွ်င္ သူတပါးတုိ႔၏ အစီအမံမ်ား၊ အယူအဆ အေတြးအေခၚမ်ားႏွင့္ မတရားသျဖင့္ အႏုိင္အထက္ ျပ႒ာန္းသမွ်တုိ႔သာ လႊမ္းမုိးသြားၿပီး မိမိ၏ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားလည္း တစထက္တစ ေလ်ာ့ပါး ဆုံး႐ႈံးသြားမည္ျဖစ္သည္။
ေလာကတြင္ အက်ဳိးမမ်ားသည့္ ျငင္းခုံမႈမ်ားရွိသလုိ၊ အက်ဳိးရွိသည့္ ျငင္းခုံမႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ အခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္မူ ျငင္းခုံျခင္း၊ စကားစစ္ထုိးျခင္းကုိ မျဖစ္မေန လုပ္ၾကရသည္။
လြတ္လပ္ပြင့္လင္းေသာ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္တြင္ စကားစစ္ထုိးျခင္း၊ ျငင္းခုံျခင္းမွာ ေန႔စဥ္ႏွင့္ အမွ် ႀကဳံေတြ႕ေနရေသာ ကိစၥတရပ္ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ေသာႏုိင္ငံမ်ား၏ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ား၊ သမၼတမ်ားသည္ စကားစစ္ထုိးေကာင္းသူမ်ားလည္း ျဖစ္ေနတတ္သည္။ ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္ထဲရွိ အစုိးရႏွင့္ အတုိက္အခံတုိ႔ အခ်င္းခ်င္း မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ မ်က္ႏွာကုိ ေစ့ေစ့ၾကည့္လ်က္ ျငင္းခုံ စကားစစ္ထုိးၾကသည္မွာ အင္မတန္ အားက်အတုယူဖြယ္ေကာင္းသည္။ အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သမၼတေလာင္းတုိ႔ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္စကားစစ္ထုိးၾကသည္ကုိ ၾကည့္လ်က္ ျပည္သူမ်ားက ၄င္းတုိ႔၏ မူဝါဒႏွင့္ အရည္အခ်င္းမ်ားအေပၚ အကဲျဖတ္ၾကသည္။
ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ား၊ ေရွ႕ေနမ်ား၊ ေက်ာင္းဆရာမ်ား၊ သိပၸံပညာရွင္မ်ား၊ ေတြးေခၚပညာရွင္မ်ား စသူတုိ႔မွာ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းအရ ျငင္းခုံျခင္း၊ စကားစစ္ထုိးျခင္းကုိ ေရွာင္ရွား၍မရ။ သိပၸံပညာတြင္လည္း သီအုိရီတရပ္သည္ ၄င္းအား မွားယြင္းသည္ဟု ခုိင္ခုိင္မာမာ သက္ေသမျပႏုိင္ေသးခင္အထိသာ ရွင္သန္ရပ္တည္ႏုိင္သည္။ သီအုိရီအသစ္တရပ္ေပၚလာၿပီး လက္ရွိ ရွိၿပီးသားသီအုိရီႏွင့္ ကြဲလြဲခဲ့သည္ရွိေသာ္ သီအုိရီအသစ္ကုိ မည္သည့္သိပၸံပညာရွင္ကမွ မ်က္စိစုံမွိတ္လ်က္ ဆိတ္ၿငိမ္စြာ လက္ခံလုိက္ၾကသည္မဟုတ္။ သီအုိရီတဖက္စီမွေန၍ သိပၸံပညာရွင္မ်ား အသီးသီးရပ္တည္ကာ ျငင္းခ်က္ထုတ္ၾကသည္။ ျငင္းခုံၾကသည္။ အျပန္အလွန္ အယူအဆ စစ္ထုိးပြဲမ်ား က်င္းပၾကသည္။ အနည္းနည္းအဖုံဖုံ ဆန္းစစ္ေဝဖန္ မွတ္ေက်ာက္တင္ၾကသည္။ ဤသုိ႔ေသာ မွတ္ေက်ာက္မ်ား၊ ေဝဖန္မႈမ်ားကုိ လြန္ေျမာက္ေက်ာ္လြန္ႏုိင္မွသာ သီအုိရီအသစ္ကုိ လက္ခံၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ဤနည္းျဖင့္ သိပၸံပညာသည္ ဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္ခဲ့သည္။ လူ႕အဖြဲ႔အစည္းသည္လည္း တုိးတက္ခဲ့သည္။
ဟုတ္မွန္ၿပီး၊ အက်ဳိးရွိေသာစကားကုိ ၾကားရသူ ႏွစ္သက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႏွစ္သက္သည္ျဖစ္ေစ အခါအားေလ်ာ္စြာ ေျပာအပ္သည္ဟု ဗုဒၶက ဆုိခဲ့သည္။ ဗုဒၶပင္လွ်င္ သူႏွင့္ အယူအဆ မတူညီေသာ ပုဂၢဳိလ္ေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ စကားစစ္ထုိးခဲ့ရသည္ မဟုတ္ပါေလာ။
လူ႕ေလာကအတြင္းတြင္ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ေရာေထြးဆက္ဆံကာ ေနထုိင္သမွ်ကာလပတ္လုံး ျငင္းခုံျခင္းကုိ မလႊဲမေသြ ႀကဳံေတြ႕ရမည္၊ ျပဳလုပ္ၾကရမည္သာျဖစ္သည္။ အေက်အလည္ အသည္းအသန္ ျငင္းခုံျခင္းသည္ လက္နက္အားကုိးျဖင့္ ေျဖရွင္းျခင္းထက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မ႐ုိးမသားနည္းျဖင့္ မလွိမ့္တပတ္ေျဖရွင္းျခင္းထက္ေသာ္လည္းေကာင္း မ်ားစြာ ယဥ္ေက်းသည္။ မ်ားစြာ သာလြန္ ေကာင္းမြန္သည္။ ျငင္းခုံျခင္းကုိ ဝါသနာမပါ၍ျဖစ္ေစ၊ မကၽြမ္းက်င္၍ျဖစ္ေစ၊ အက်ဳိးမရွိဟု ယူဆ၍ျဖစ္ေစ…. အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ေနရာတုိင္းတြင္ ျငင္းခုံရန္ဝန္ေလးကာ ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့ပါလွ်င္ သူတပါးတုိ႔၏ အစီအမံမ်ား၊ အယူအဆ အေတြးအေခၚမ်ားႏွင့္ မတရားသျဖင့္ အႏုိင္အထက္ ျပ႒ာန္းသမွ်တုိ႔သာ လႊမ္းမုိးသြားၿပီး မိမိ၏ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားလည္း တစထက္တစ ေလ်ာ့ပါး ဆုံး႐ႈံးသြားမည္ျဖစ္သည္။
.jpg)
